Kompetencje społeczne to nasze narzędzie w interakcji ze światem. Prościej mówiąc, są to wszystkie umiejętności, pozwalające nam dobrze funkcjonować w sytuacjach społecznych. Są istotne w każdym aspekcie naszego życia, również zawodowego. Pracodawcy coraz częściej zwracają na posiadane kompetencje społeczne. Zdają sobie sprawę, że pracownik posiadając takie umiejętności, będzie wykonywał swoją pracę lepiej. Łatwość, z jaką nawiązujemy kontakty, zdolność pracy w grupie, komunikatywność, umiejętność organizowania swojego czasu oraz dostosowania się do panujących zasad, mogą być przepustką do wymarzonej kariery. Czym są i czy można nad je rozwijać?
Czym są kompetencje społeczne?
Najprościej mówiąc, kompetencje społeczne (inaczej umiejętności interpersonalne) to umiejętność postrzegania i rozumienia sytuacji społecznych. W języku potocznym częściej stosujemy termin „umiejętności interpersonalne” w kontekście dobrego radzenia sobie w kontaktach z ludźmi. Jest to również umiejętność do wykonywania określonych zadań z wykorzystaniem naszej wiedzy. Przejawem kompetencji społecznych jest radzenie sobie w codziennych sytuacjach, np. tworzenie więzi. Dobrze rozwinięte umiejętności społeczne umożliwiają nam efektywniej pracować w grupach, nawiązywać kontakty z innymi ludźmi lub po prostu adaptację się do środowiska, w którym żyjemy. Nie są dane raz na zawsze – można i należy je rozwijać. kształtują się w ciągu całego życia człowieka w relacjach z innymi, w różnego rodzaju sytuacjach.
Zakłada się, że kompetencje społeczne mogą być uwarunkowane ze względu na:
- cechy charakteru,
- wybrane cechy temperamentu,
- świadomość społeczną, zwaną inaczej inteligencją społeczną.
Warto wiedzieć, że poziom kompetencji społecznych ściśle wiąże się z poziomem kompetencji emocjonalnych. Dzieje się tak, dlatego że kompetencje społeczne łączą się z empatią, wrażliwością, zdolnością samokontroli i innych, bezpośrednio związanych ze sferą emocjonalną człowieka.
Kompetencje Społeczne – przykłady i ich definicje
Człowiek obdarzony wysokimi kompetencjami społecznymi zna i rozumie zasady właściwego postępowania w określonym środowisku (np. w pracy, szkole). W relacjach z ludźmi potrafi realizować swoje plany i cele, nie wyrządzając przy tym krzywdy innym osobom. Do przykładowych umiejętności należą:
Umiejętności komunikacyjne
Bardzo cenionymi i bardzo istotnymi umiejętnościami interpersonalnymi są umiejętności komunikacyjne. Związane są one przede wszystkim z komunikowaniem się z innymi ludźmi. Do tej grupy należy umiejętne i sprawne nawiązywanie nowych kontaktów z ludźmi, zyskania u nich sympatii oraz zrobienie dobrego wrażenia.
Istotnym elementem umiejętności komunikacyjnych jest aktywne słuchanie. Jest to technika, która pozwala nam na poprawne zrozumienie kogoś, kto z nami rozmawia. Dzięki temu nasz rozmówca czuje się doceniony, wysłuchany i nabiera do nas zaufania. Do umiejętności komunikacyjnych zalicza się również dar do przemawiania, w małym lub większym gronie. Jak można się domyślić – umiejętności takowe przydają się w każdej branży i są wymagane na wysokich stanowiskach, w tym kierowniczych.
Umiejętność rozwiązywania konfliktów
Kolejna, bardzo istotna kompetencja społeczna, jaką jest technika rozwiązywania konfliktów. Współcześnie jest bardzo ceniona, a przydaje się nie tylko w pracy, ale również w domu. Szczególnie ceni się tą umiejętność wśród kadry kierowniczej, managerskiej czy u nauczycieli. Przydatna okazuje się również w relacji między innymi ludźmi i związkach. Osoba, która posiada wysoki poziom tej umiejętności potrafi szybko zażegnać konflikt, a nawet do nich nie dopuszczać.
Umiejętność pracy w zespole
Praca w zespole to bardzo pożądana umiejętność interpersonalna. Niejednokrotnie, przeglądając oferty pracy, możemy napotkać się na wymóg posiadania takiej techniki. Nic w tym dziwnego. Umiejętność ta jest bardzo ważna niemal w każdym zawodzie. Doceniane są najbardziej w dużych firmach, gdzie stale pracujemy z tymi samymi osobami nad różnymi projektami.
Umiejętność motywowania
Dar motywowania innych czy wpływania na ludzi jest bardzo cenioną umiejętnością. Daje możliwość zachęcania ludzi do aktywności, walki z przeciwnościami czy mobilizowania do działania. Ta Kompetencja Społeczna sprawdzi się nie tylko w kadrze zarządzającej, ale i w marketingu, fizjoterapeuty czy trenera.
Umiejętność adaptacji społecznej
Adaptacja społeczna to zdolność do dostosowywania się do zmian, chęć podejmowania wyzwań czy praca w różnych, często zmiennych, warunkach. Osoba posiadająca wysoce rozwiniętą adaptację społeczną jest otwarta na nowości i bez problemów adaptuje się w nowych warunkach.
Umiejętność pracy pod presją
Jest to kolejna, bardzo często wymagana kompetencja społeczna. Na każdym stanowisku mamy do czynienia z mniejszym lub większym czynnikiem stresu. Posiadanie tej umiejętności pozwala nam na swobodną pracę, mimo presji czasu czy warunków stresowych.
Umiejętności negocjacyjne
Posiadanie tej kompetencji społecznej jest wysoko cenione przez pracodawców. Zdolność rozwiązywania konfliktów na drodze negocjacji, czy negocjowanie samo w sobie, wymaga charyzmy, jak i bardzo wysokich zdolności komunikacyjnych.
Umiejętności asertywne
Umiejętności asertywne to inaczej wyrażanie swojego zdania w umiejętny sposób, tak aby nie urazić innych osób. Bycie asertywnym przydaje się nie tylko w życiu zawodowym, ale i w prywatnym. Dzięki tej postawie ułatwia przeprowadzać trudne rozmowy czy dyskusje.
Zarządzanie czasem
Umiejętne zarządzanie czasem jest bardzo pożądane przez pracodawców, ale i nie tylko. Jeżeli dobrze wykształcimy tą cechę, będziemy w stanie wykonywać więcej czynności, w mniejszej ilości czasu.
Kreatywność
Cecha ta jest bardzo ceniona przez ludzi i pracodawców. Ludzie kreatywni są zazwyczaj bardziej ambitni, bardziej inteligentni, mają wiele pasji i wkładają większe zaangażowanie we wszystko, co robią. Ta kompetencja społeczna jest bardzo ceniona w marketingu czy reklamie, ale również w pracy nauczyciela.
Krótko ujmując, najważniejszymi kompetencjami społecznymi są:
- umiejętność przystosowania się do różnych sytuacji,
- skuteczne porozumiewanie się z innymi,
- współpraca w grupie,
- rozwiązywanie konfliktów,
- umiejętność własnej autoprezentacji,
- argumentowanie własnych racji,
- asertywne wyrażanie swoich uczuć, przekonań,
- radzenie sobie z emocjami
- radzenie sobie z krytyką, porażką.
Kompetencje społeczne w pracy
Nie da się ukryć, że kompetencje społeczne są cenione na rynku pracy i pożądane przez pracodawców. Dzieje się tak, ponieważ umiejętności nabyte i rozwijane w kontaktach z innymi ludźmi wpływają na efektywność funkcjonowania zawodowego. Umożliwiają budowanie pozytywnych relacji pracy, w rezultacie kształtując pozytywne środowisko i klimat pracy. W ten sposób, przyczyniając się do rozwoju zawodowego. Tak naprawdę, kompetencje społeczne potrzebne są na każdym etapie związanym z realizacją kariery zawodowej:
- podczas poszukiwania pracy – w procesie rekrutacji
- podczas adaptacji w nowym miejscu pracy
- w komunikacji z przełożonymi i współpracownikami
- w kontaktach z klientami i innymi
Kompetencje Społeczne – do czego się przydają?
Kompetencje Społeczne przydają się w codziennych życiu. Przede wszystkim ułatwiają radzenie sobie w sytuacjach ekspozycji społecznej. Jest to między innymi umiejętność, dzięki której nie mamy problemów z przemawianiem publicznie czy w grupie. Umiejętności interpersonalne jest nie lada ułatwieniem w kontaktach z ludźmi. Uważne słuchanie pozwala na łatwiejsze nawiązywanie nowych kontaktów. Kompetencje Społeczne przydają się również podczas rozwiązywania sporów i problemów, które mogą pojawić się podczas wykonywania zadań. Są również związane z brakiem strachu przed podejmowaniem decyzji, nawet tych ryzykownych. Zdolność do działania i wykazywanie inicjatywy jest również zaliczana do Umiejętności Interpersonalnych. Do grona tych cech można również zaliczyć kreatywność, która pozwala rozwinąć skrzydła przy wielu projektach czy zadaniach.
Czy można podnieść kompetencje społeczne?
Kompetencje społeczne kształtują się na przestrzeni całego naszego życia. Tak naprawdę nieustannie poddawani jesteśmy treningowi kompetencji społecznych, przez codzienne doświadczenie. Skutkiem tego jest możliwość ich rozwijania w toku całego życia! Jak można to zrobić? Umiejętności społeczne można rozwinąć podczas:
- Podczas samodzielnej pracy w codziennych sytuacji społecznych – wymaga to dużego zaangażowania i samoświadomości, ale nie jest to niemożliwe!
- Treningu umiejętności społecznych, w którym ćwiczy się wiele umiejętności w różnych sytuacjach, wykorzystując w tym celu ćwiczenia praktyczne,
- psychoterapii, w czasie której terapeuta pomaga dojrzeć trudności w sposobie funkcjonowania, a także je przepracować, ucząc przy tym potrzebnych umiejętności społecznych.
Dobrze rozwinięte kompetencje społeczne ułatwią kontakt z innymi ludźmi, a także mogą być przepustką do wymarzonej kariery.
Jeśli czujesz, że ten problem dotyczy Ciebie i chciałbyś skonsultować się z terapeutą – umów się na wizytę! Zarezerwuj termin poprzez system zapisów online, kontakt mailowy: recepcja@strefamysli.pl lub telefoniczny: 22 490 44 12.
