Umiejętności społeczne pozwalają na tworzenie pozytywnych relacji międzyludzkich, a także wspomagają funkcjonowanie w społeczeństwie. Warto mieć świadomość, że są to umiejętności, które nabywa się już we wczesnym dzieciństwie poprzez wchodzenie w różne relacje społeczne. Odgrywają jedną z ważniejszych ról w rozwoju dziecka. W związku z tym ich zaniedbanie może prowadzić do upośledzenia funkcjonowania w życiu społecznym.
Czym są umiejętności społeczne?
Umiejętności społeczne, inaczej nazywane kompetencjami społecznymi, są to zdolności, które służą nam w kontaktach z innymi ludźmi. Umożliwiają radzenie sobie w różnych sytuacjach społecznych. Składa się na nie szereg zdolności i umiejętności, takich jak:
- umiejętność motywowania siebie i innych
- umiejętność autoprezentacji
- umiejętności komunikacyjne (tj. słuchanie, zbieranie informacji, udzielanie odpowiedzi czy aktywny udział w dyskusji)
- znajomość zasad komunikacji niewerbalnej
- asertywne zachowania, umiejętność odmowy
- umiejętność radzenia sobie z własnymi emocjami
- postępowanie w sytuacjach konfliktowych
- umiejętność działania w grupie
- a także inne umiejętności, które są niezbędne w kontaktach z innymi.
Warto wiedzieć, że poziom kompetencji społecznych ściśle wiąże się z poziomem kompetencji emocjonalnych. Dzieje się tak dlatego, że kompetencje społeczne łączą się z empatią, wrażliwością i rozpoznawaniem emocji .
Umiejętności społeczne w życiu dziecka
Dziecko nabywa umiejętności społeczne poprzez doświadczanie otaczającego je świata, a także podejmując w nim realne działania. Nabywaniu tych umiejętności pomagają towarzyszące działaniu pozytywne emocje, tj. zaciekawienie, przyjemność i radość z odkrywania. Zwłaszcza w sytuacjach społecznych, gdy dziecko doświadcza kontaktu z drugim człowiekiem, ważne jest, by zapewnić mu pozytywne doświadczenie relacji.
Badania pokazują, że dziecko, które dobrze radzi sobie społecznie, ma dużo większą przyswajalność wiedzy, w porównaniu do dzieci, które mają niewielkie umiejętności w tym zakresie. Dziecko posiadające rozwinięte kompetencje społeczne lepiej radzi sobie w relacjach z innymi. Ponadto, takie dzieci są bardziej pewne siebie i ogólnie lepiej radzą sobie w sytuacjach życia codziennego.
Jak kształtować umiejętności społeczne u dzieci?
Nie da się nauczyć umiejętności społecznych w teorii. Ważna jest praktyka! Dziecko najlepiej uczy się przez zabawę. Tworzenie zabaw i aktywności, które wymagają odnalezienia w sobie pewnych zasobów do ich rozwiązania jest świetną metodą nauki. Świetnie sprawdzają się zabawy polegające na tzw. scenkach. Można wymyślić szereg różnych sytuacji (np. wizyta w sklepie, na dworcu autobusowym, itp.), podczas których dziecko ma za zadanie odegranie jakiejś roli, a także wejście w dialog z innymi uczestnikami zabawy. Ważne jest, aby nie zapomnieć o wzmacnianiu umiejętności społecznych u dziecka! Można pytać dziecko, jak zachowałoby się w konkretnych sytuacjach, które razem napotykacie. Zadawać zagadki dotyczące zachowań społecznych. Dobrym rozwiązaniem wydaje się być także podpowiadanie, jak właściwie budować relacje z innymi.
Innym rozwiązaniem jest zachęcenie dziecka do wzięciu udziału w zajęciach Treningu Umiejętności Społecznych.
Trening Umiejętności Społecznych
Gdy dziecko przejawia znaczne trudności w kształtowaniu relacji międzyludzkich, nie ma wystarczających umiejętności społecznych, zdarza się że zachowuje się agresywnie, wykazuje oznaki wycofania, niedostosowania lub braki w obszarze emocjonalno-społecznym, warto rozważyć skorzystanie z Treningu Umiejętności Społecznych (TUS). Co istotne, trening ten nie jest przeznaczony wyłącznie dla dzieci z trudnościami, ale również dla tych, które chcą wzmocnić swoje umiejętności.
Trening umiejętności społecznych dla dzieci realizowany jest w niewielkich grupach. Ma na celu integrację z innymi, pracę z uczuciami, panowanie nad swoim postępowaniem i zachowaniami, radzenie sobie z emocjami i napięciami, uczenie odpowiednich zachowań, rozwój wszystkich obszarów umiejętności społecznych. Wszystkie te umiejętności dziecko może nabyć poprzez zabawę z innymi uczestnikami.
W Strefie Myśli Junior ogłosiliśmy nabór do grup TUS. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z nami kontakt mailowy: recepcja@strefamysli.pl lub telefoniczny: 22 490 44 12.