Nasz świat się zmienia. Żyjemy szybciej, pragniemy to coraz nowszych i lepszych przedmiotów, nie zatrzymujemy się choćby na chwilę, by nasz umysł mógł odpocząć. Media społecznościowe coraz częściej pompują nierealistyczne standardy życia czy wyglądu, przez co czujemy się nieodpowiedni i gorsi. Dorzucić do tego nieodpowiednie towarzystwo, trudniejszy okres w życiu, czy nawet używki i mamy “świetne” środowisko dla rozwoju depresji. Depresja to choroba, którą może zostać dotknięta każda osoba, niezależnie od wieku. W życiu emocjonalnym zdarzają się dołki czy uczucie smutku i dotyka to każdego z nas. To przecież naturalna reakcja naszego organizmu na pewne zdarzenia w naszym życiu. Jednak, jeśli smutek ten jest długotrwały, poczucie pustki i rozpaczy zaczyna tobą władać, a życie nie sprawia już przyjemności – może okazać się, że rozwija się w Tobie depresja. Według statystyk WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) jest czwartym co do powagi problemem zdrowotnym na świecie. Organizacja ta szacuje, że do roku 2030 depresja znajdzie się na pierwszym miejscu tej listy. Czym jest depresja? Jakie są jej objawy i przyczyny? Jak leczyć depresję? Postaramy się wyjaśnić w dzisiejszym artykule.
Czym jest depresja?
Depresja jest ciężkim zaburzeniem psychicznym, które może objawiać się na wiele sposobów. Trwałe obniżenie nastroju, zahamowane popędy i myślenie, utrata zainteresowań i liczne objawy fizyczne, począwszy od bezsenności po zaburzenia apetytu to jedne z objawów depresji. Prowadzi do upośledzenia normalnego funkcjonowania w życiu człowieka. Towarzyszą jej także często bóle brzucha i głowy, których nie da się uśmierzyć żadnymi lekami.
W przeciwieństwie do pojawiających się od czasu do czasu, epizodów smutku czy przygnębienia, depresja może wyniszczać powolnie wyniszczać nasz organizm.
Większość osób cierpiących na depresję prędzej czy później dosięgają myśli samobójcze, a 10 do 15% pacjentów z nawracającymi fazami depresyjnymi popełnia samobójstwo. Charakter tej choroby jest tak różnorodny, że wymaga ona zawsze indywidualnego podejścia do pacjenta.
Objawy depresji
Depresja pojawia się niepostrzeżenie. Czasami w ciągu kilku dni potrafimy stracić poczucie sensu, nie mieć ochoty na żadną aktywność, stać się biernym zawodowo i najlepiej nie wychodzić z domu i wieść żywot samotnika. Nagle tracimy poczucie zrozumienia przez kogokolwiek – nawet przez swoich najbliższych. A wszystko, co przynosiło nam do tej pory radość – nasze pasje czy aktywności – są dla nas obojętne i niepotrzebne.
Aby rozpoznać depresję muszą być spełnione kryteria główne (przynajmniej jeden z nich), a objawy te muszą występować codziennie, przez ponad dwa tygodnie.
Główne kryteria rozpoznania, to m.in: obniżenie nastroju i brak lub zmniejszone zainteresowanie czynnościami dnia codziennego (pracą, pasjami, spędzaniem czasu z bliskimi, itp.).
Warto skorzystać z pomocy specjalisty, gdy tylko odczuwasz dłuższe przygnębienie i inne, niepokojące objawy. Dobry specjalista pomoże Ci w rozwiązaniu problemów. Jakimi objawami powinniśmy być zaniepokojeni? Lekarze wymieniają dwie grupy objawów depresji, objawy podstawowe i wtórne.
Objawy podstawowe depresji
- Zaburzenia lękowe – Ciągłe poczucie niepokoju, zagrożenia, a także napięcia.
- Obniżenie nastroju – Osoba, która jest chora na depresje odczuwa nieustanne przygnębienie i smutek. Dodatkowo pojawia się utrata zdolności do odczuwania przyjemności czy radości.
- Objawy somatyczne – Chorujący na depresję zaczyna mieć wyraźne problemy ze snem, a każdego poranka złe samopoczucie. Pojawiają się zaburzenia trawienne, suchość w jamie ustnej czy zaparcia. Zauważalne jest również drastyczny spadek wagi ciała.
- Spadki napędu psychoruchowego – Spowolnione myśli i tempo wypowiedzi, a także pogorszenie pamięci czy intelektu, to często objawy depresji. Do tego można zaliczyć również obniżenie energii życiowej czy spowolnienie czynności ruchowych.
Objawy wtórne
- Zaburzenia myślenia – Osoba chora na depresję negatywnie ocenie własną osobę, dodatkowo wręcz przerysowywuje swoją przyszłość lub przeszłość. Zauważalne jest zniechęcenie do życia, a co za tym idzie – brak motywacji.
- Zaburzenia złożonej aktywności – Chorujący na depresję ogranicza liczbę swoich pasji i zainteresowań, przez co powoli wycofuje się ze wszelkich aktywności. Brak chęci i możliwość do wykonywania pracy, izolacja i ograniczanie kontaktów z otoczeniem. Dodatkowo często osoby chore zaniedbują swoją higienę osobistą. Nie dbają o własny wizerunek społeczny.
Przyczyny Depresji
Do tej pory nie można jednoznacznie stwierdzić dlaczego ludzie chorują na depresję. Mimo to lekarze, zajmujący się tą destrukcyjną chorobą, twierdzą że może mieć ona podłoże biologiczne. Zakłada się, że osoba chora na depresję ma przyswojony zły wzór reagowania, który można zmienić. Specjaliści wyróżniają dwie główne grupy depresji, które składają się z czynników, przez które może się ona rozwijać, są to:
Czynniki egzogenne – Inaczej zwane są czynnikami zewnętrznymi. Depresja to zazwyczaj następstwo oddziaływania stresujących sytuacji, często intensywnych.
Czynniki endogenne – Depresja jest uwarunkowana genetycznie, przez co trudno określić dokładną przyczynę dla rozwoju tej choroby. Specjaliści podejrzewają, że choroba ma podłoże wielogenowe, przez co skłonność do chorowania na depresję może być nawet dziedziczna.
Rodzaje depresji
Istnieje wiele form i rodzajów depresji. Wyłonienie u chorego tej właściwej jest niezbędne w wyborze właściwej dla niego terapii. Ogólnie możemy wyróżnić cztery rodzaje depresji: depresja endogenna, somatyczna, psychogenna oraz depresja spowodowana sytuacjami życiowymi.
Depresja Endogenna
O endogennej depresji mówimy, kiedy nie można znaleźć jej konkretnej fizycznej lub psychicznej przyczyny. Powstaje ona „od środka”. Domniemywa się, że jej przyczynami mogą być zaburzenia przemiany materii w komórkach mózgowych, niski poziom serotoniny oraz także czynniki genetyczne. Często pacjenci cierpiący na ten rodzaj depresji czują się niezrozumiani, wręcz ignorowani przez swoje otoczenie. Depresja endogenna przebiega fazami, które utrzymują się od kilku dni do kilkunastu miesięcy. Formami depresji endogennej są: depresja jednobiegunowa i dwubiegunowa.
Istnieją znaczące różnice pomiędzy jednobiegunową, a dwubiegunową odmianą depresji – różnice w tym, jaki sposób choroba wpływa na zachowanie, samopoczucie i w jaki sposób dobiera się leczenie. Oprócz stanów gorszego humoru, złego samopoczucia i epizodów depresyjnych, osoby z depresją dwubiegunową miewają również okresy dobrego samopoczucia, zwane maniami – stąd inna nazwa tego typu depresji: choroba maniakalno-depresyjna lub depresja maniakalna. Podczas manii występują występują objawy takie jak podwyższony nastrój, wzmożona aktywność, energia, stany euforii, zachowania impulsywne – prowadzące nawet do bezsenności, szału zakupów, przygodnego seksu itp. Pacjenci z depresją jednobiegunową nie przechodzą przez epizody manii, dominuje u nich natomiast epizod depresyjny.
Depresja Somatyczna
Kolejny rodzaj choroby to depresja somatyczna, która jest bezpośrednio związana z dolegliwościami fizycznymi. Jest jednym z symptomów chorób fizycznych takich jak na przykład nad- i niedoczynność tarczycy, chroniczne choroby serca, wątroby, płuc, brak witamin czy AIDS. Jest to jednak dość rzadka forma depresji.
Depresja Psychogenna
Trzecią grupą są zaburzenia psychogenne. Mają one konkretny związek z traumatycznymi fazami lub wydarzeniami w życiu chorego. W tej grupie wyróżnia się tak zwaną depresję z wyczerpania, depresję nerwicową i reaktywną (wywołaną przez konkretne zdarzenie).
Depresja to ciężka choroba mająca tendencję do nawrotów, nie mija sama, bez leczenia. Metod jej leczenia jest mnóstwo, ale większość pacjentów decyduje się na leczenie farmakologiczne – antydepresanty. Nowoczesne preparaty nie powodują prawie żadnych skutków ubocznych, nie uzależniają i nie zmieniają osobowości. Dobrym uzupełnieniem do leków jest psychoterapia. Wyniki terapii są indywidualne i zależne od pacjenta.
Leczenie depresji
Osoba chora na depresje wymaga złożonego leczenia i w głównej mierze wykorzystuje się do tego farmakoterapię. Środki takie pomagają w przeciwdziałaniu obniżonemu samopoczuciu i ograniczają napięcie nerwowe. Leczenie farmakologiczne przynosi poprawę w ok. 50% leczonych przypadków.
Oczywiście zanim zostanie nam przypisane jakiekolwiek leczenie farmakologiczne, będziemy musieli najpierw porozmawiać ze specjalistą. Po wizycie u lekarza zostaniemy skierowani na odpowiednią terapię. Obecnie najpopularniejszą metodą leczenia depresji jest połączenie psychoterapii z farmakoterapią. Specjaliści wskazują na trzy, bardzo skuteczne rodzaje terapii, skuteczne w przypadku leczenia tej destrukcyjnej choroby. Są to: terapia poznawcza, behawioralna i interpersonalna. Bardzo często łączy się dwie pierwsze metody i wtedy osoba chora na depresję udaję sie na terapię poznawczo-behawioralną. Takie leczenie trwa zazwyczaj 12 tygodni, ale przy bardziej złożonych przypadkach terapeuta może ją wydłużyć. Czym są i jak wyglądają wyżej wymienione terapie? O tym przeczytacie poniżej:
Terapia poznawcza
Skupia się na zmianie dysfunkcjonalnego myślenia. Wzory, które przyswoiliśmy w okresie dziecięcym wyzwalają schematyczne myślenie i automatyczne zachowania na sytuacje stresowe. Osoby chore na depresje nie czują się akceptowane, boją się że nie są kochane, są zranione i nie mogą nikomu ufać – wliczając w to swoich najbliższych. Podczas takiej terapii liczy się to co dzieje się teraz, a nie rozkładanie na czynniki pierwsze sytuacji i doświadczeń z dzieciństwa.
Terapia behawioralna
Koncentruje się na zachowaniu leczonego i przeprowadzeniu jego zmiany. Pacjenci na początku terapii uczą się monitorować aktywność i swój nastrój. Często prowadzą dziennik, w którym zapisują co robiły w ciągu dnia i jakie towarzyszyły im wtedy uczucia. Do bardzo popularnych technik terapeutycznych należy relaksacja, równanie oddechu, a także zatrzymywanie negatywnych myśli. Często używaną techniką podczas terapii behawioralnej, jest tzw. ekspozycja. Polega ona na rozmowie z terapeutą o bolesnym problemie, któremu towarzyszą ogromne emocje.
Terapia interpersonalna
Skupia się na problemach interpersonalnych pacjenta. Takimi problemami mogą być trudność w komunikacją z rodziną, bliskimi, znajomymi czy pracodawcą. Jest to forma terapii, którą nazywa się “mówioną”. Terapia taka skupia się na zagadnieniach ważnych dla chorych na depresję. Są to m.in.: kwestionowanie roli, samotność, izolacja społeczna, itp.
Podsumowanie
Depresja nie jest chorobą, którą możemy zlekceważyć. Może być destrukcyjna w skutkach i doprowadzić nawet do uszkodzeń w naszym organizmie. Jeżeli nasz smutek i poczucie pustki nasila się przez dłuższy okres czasu – nie zwlekajmy. Powinniśmy poprosić o pomoc specjalistę. Choroba nie jest powodem do wstydu! Jest powodem do obaw. Poprosimy również o pomoc naszych najbliższych. Podczas depresji będziemy potrzebować odpowiedniego wsparcia. Nie bójmy się o nie poprosić tych, którzy są dla nas osobami bliskimi.
W Strefie Myśli możesz spotkać się z wyspecjalizowanymi psychoterapeutami, którzy zrobią wszystko, by pomóc Ci w rozwiązaniu Twoich trudności. Jeśli czujesz, że potrzebujesz profesjonalnej pomocy, możesz umów się na wizytę poprzez przez system zapisów online, kontakt mailowy: recepcja@strefamysli.pl lub telefoniczny: 22 490 44 12.