Fobia Społeczna to rodzaj lęku, objawiający się w konkretnych sytuacjach życiowych lub przy spotkaniu niektórych osób. Najczęściej są to osoby, których nie chcielibyśmy spotkać. Bardzo często osoby, które dotknięte są tym lękiem, mają problem z odnalezieniem i normalnym funkcjonowaniem w społeczeństwie. Unikają one miejsc, w których mogłyby spotkać ludzi, które wywołują u nich stres i poczucie niepewności. Nietrudno się domyślić, że takie życie jest męczące. Dlatego odpowiednia diagnoza i leczenie fobii społecznej powinno odbyć się jak najszybciej. Jednak najpierw należy poznać objawy występowania tego lęku, jego najczęstsze przyczyny i jak można fobię społeczną leczyć. Na te odpowiemy w tym artykule. Zapraszamy do lektury.
Fobia Społeczna – Co to?
Fobia Społeczna to rodzaj silnego zaburzenia lękowego, które przejawia się w unikaniu kontaktów z innymi ludźmi. Najczęściej tej niechęci towarzyszy lęk przed wyśmianiem, krytyką czy odrzuceniem. Jeśli strach pojawia się długo przed wyjściem z domu, a wyobrażenia stawiają daną osobę w sytuacji, przez którą czuje paraliż i ogromny stres – jest to pierwszy oznak fobii społecznej. Warto dodać, że bardzo często lęk nie zanika wraz z powrotem do domu, czy po bliższym zapoznaniu z danymi osobami. Lęk ten kumuluje się wewnątrz i niesie ze sobą destrukcyjne skutki psychiczne, a czasami nawet fizyczne!
Fobia Społeczna – Objawy
To zaburzenie psychiczne może objawiać się na wiele różnych sposobów. Często jest ona mylona z nieśmiałością, przez co jest bardzo często pomijana i lekceważona. U niektórych objawia się w obliczu spotkania się z danymi osobami, u innych – w przypadku konieczności publicznych wystąpień. Nieleczona fobia społeczna pozostawia za sobą destrukcyjne skutki, wpływając negatywnie na różne obszary życia codziennego. Bardzo często osoba, która odczuwa lęk społeczny, przekonana jest, że jest bacznie obserwowana przez towarzystwo, w którym przebywa. Czuje, że każde jej słowo, albo błąd będzie wyśmiane, albo źle ocenione, dlatego często fobia społeczna mylona jest z nieśmiałością. Poniżej wymieniamy najbardziej widoczne i znane objawy fobii społecznej. Jeżeli któreś z nich występują przez dłuższy czas, powinniśmy jak najszybciej poprosić specjalistę o pomoc i podjąć leczenie.
- Znaczny lęk lub niepokój związany z jedną lub kilkoma sytuacjami społecznymi, w których dana osoba jest narażona na ocenę innych osób.
- Dana osoba obawia się, że poprzez swoje wystąpienie lub zachowanie okaże zdenerwowanie, co zostanie źle odebrane (tzn będzie upokarzające lub zawstydzające, będzie prowadził do odrzucenia przez innych lub będzie obraźliwe).
- Sytuacja społeczne prawie zawsze wywołuje lęk lub niepokój.
- Unika się sytuacji społecznych, w przeciwnym wypadku wiążą się z silnym lękiem lub niepokojem.
- Nasilenie lęku lub niepokoju jest nieadekwatne do poziomu zagrożenia, jakie niesie ze sobą określona sytuacja publiczna.
- Lęk ,niepokój i unikanie są utrwalone i zwykle trwają 6 miesięcy lub dłużej
- Lęk, niepokój, potrzeba unikania powoduje znaczące kliniczne cierpieniem, lub upośledzenie funkcjonowania w sferze społecznej, zawodowej.
- Zakłócenie nie można lepiej wyjaśnić występowaniem objawów innego zaburzenia psychicznego , takiego jak zaburzenie paranoiczne, cielesne zaburzenie dymorficzne.
- Jeśli występują inne schorzenia (Parkinson, otyłość, oszpecenie np. w procesie oparzenia)lęk, niepokój i potrzeba unikania są wyraźnie od niego niezależne lub silniejsze.
Fobia Społeczna – Przyczyny
Lekarze nadal nie są w stanie określić dokładnych przyczyn pojawiania się lęku społecznego. Dzieje się tak, ponieważ do tej pory nie istnieją badania, które jednoznacznie na to wskazywały. Oczywiście specjaliści mają swoje hipotezy, które mogą być przyczynami, ale nie zostały one jednoznacznie potwierdzone. Nie zostały one również obalone, co pozwala nam twierdzić, że w jakimś stopniu mają pokrycie z rzeczywistością. Tak jak w przypadku innych zaburzeń psychicznych, ciężko jest wskazać jeden, konkretny czynnik powodujący chorobę. Fakt pojawienia się objawów może mieć różne elementy i różnią się one w zależności od człowieka. Jednak wymienia się trzy, najbardziej możliwe przyczyny występowania fobii społecznej, są nimi:
- Uwarunkowania genetyczne – Osoby, u których ktoś z bliskich cierpi na zaburzenia psychiczne, w tym fobie społeczną, są o wiele bardziej podatne na odziedziczenie tej samej choroby. Wielu naukowców zauważyło, że fobia społeczna może być dziedziczna.
- Model psychospołeczny – Do rozwoju fobii społecznej mogą przyczyniać się doświadczenia przeżyte w przeszłości przez pacjenta. Mogą być to różnego rodzaju prześladowania i odrzucenia ze strony rówieśników. Wielu specjalistów podkreśla tą przyczynę jako główny powód rozwoju fobii społecznej. Do tej kategori można również dołączyć nadopiekuńczość ze strony rodziców lub opiekunów, które często są przeszkodą na drodze do odpowiedniego rozwoju dziecka.
- Model neurobiologiczny – Wielu naukowców, którzy badają zaburzenia psychiczne, w tym fobię społeczną, uważają ten model za możliwą przyczynę powstawania tej choroby. Zwolennicy tego podejścia wskazują na zmiany dokonujące się na poziomie mózgu chorego, w tym nieprawidłowe działanie neuroprzekaźników.
Fobia Społeczna najczęściej objawia się u dzieci i młodzieży. To utrudnia ogólny rozwój społeczny i nawiązywanie nowych kontaktów z rówieśnikami. Dlatego wielu specjalistów uważa, że model psychospołeczny jest najczęstszą przyczyną występowania tego zaburzenia.
Ciężko jednak określić jednoznaczną przyczynę, przez którą fobia społeczna może nam doskwierać. Jeśli jednak zauważymy objawy tego zaburzenia psychicznego, niezwłocznie powinniśmy udać się do specjalisty i poprosić o pomoc.
Fobia Społeczna – Leczenie
Podstawową formą leczenia fobii społecznej jest psychoterapia. Najbardziej skuteczną techniką psychoterapii w leczeniu tego zaburzenia, okazuje się być terapia poznawczo-behawioralna. Podczas takiego leczenia, psychoterapeuta skupia się na nauczeniu pacjenta prawidłowego reagowania w sytuacjach społecznych. Pacjent jest również uczony modyfikować negatywne schematy myślowe dotyczące relacji i sytuacji, które występują w przebiegu fobii społecznej.
Farmakologia, w przypadku leczenia fobii społecznej, jest używana tylko jako wsparcie psychoterapii.
Fobia Społeczna – Podsumowanie
Fobia społeczna to zaburzenie lękowe, z którym ciężko żyć. Nie możemy w pełni korzystać z życia, cierpią na tym nasze relacje społeczne, co może prowadzić do negatywnego wpływu na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Dlatego nie bójmy się prosić o pomoc, gdy zauważymy pierwsze objawy fobii społecznej. Udajmy się do odpowiedniego psychoterapeuty i rozpocznijmy terapie.
