Emocje są nierozerwalną częścią naszego życia. Towarzyszą nam od najmłodszych lat i będą z nami, aż do końca naszych dni. Mimo że odczuwamy je cały czas, bez przerw, często ich nie zauważamy. Emocje wpływają na nasze zachowania, interakcje, podejmowane przez nas decyzje. Chociaż odczuwamy je bez przerwy, często mamy problem z ich odczytywaniem czy zrozumieniem. Czym są emocje? Jakie mają funkcje? Jak je okiełznać? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym artykule. Życzymy miłej lektury.
Czym są emocje?
Emocje to uczucia, które towarzyszą nam w danej chwili, która je pobudza. Możemy odczuwać strach, gdy idziemy ciemną uliczką. Możemy odczuwać radość, w momencie, w którym otrzymujemy awans. Wstręt odczuwamy, gdy zjemy jedzenie, którego nie lubimy.
Charakterystyczną cechą dla wszystkich emocji, jest fakt, że pojawiają się nagle i są z czymś powiązane. Z wydarzeniem, albo myśli skoncentrowane na danej tematyce. Emocje mogą być wywoływane przez otaczających nas ludzi. Innymi słowy – emocje są reakcją na otaczający nas świat. Emocje powinny być dla nas znakiem, drogowskazem. Pomagają nam w określeniu co jest dla nas bezpieczne, a co może być dla nas dobrym wyborem.
Emocje są również istotne w relacjach międzyludzkich. Często zdarza się, że gdy spotykamy nową osobę, możemy czuć niechęć do tego człowieka. Emocje działają również jako nasz system obronny i ostrzegają nas, abyśmy trzymali się z dala od pewnych ludzi.
W psychologicznym rozumowaniu emocje to stan znacznego poruszenia umysłu. Emocje charakteryzują się tym, że pojawiają się nagle i zawsze łączą się z pobudzeniem somatycznym. Mogą osiągnąć dużą intensywność, ale są przejściowe. Procesy emocjonalne to część procesów psychicznych, które poznaniu i czynnościom podmiotu nadają jakość oraz określają znaczenie, jakie mają dla niego będące źródłem emocji przedmioty, zjawiska, inni ludzie, a także własna osoba, czyli wartościują stymulację.
Funkcje Emocji
Emocje są z nami każdego dnia. Jak możesz się domyślić – nie ma człowieka, który ich nie odczuwa. Są skarbem, w którym drzemie wiedza o nas samych. To one alarmują nas o naszych potrzebach, zagrożeniach. Pełnią funkcję motywacyjną, ale również taką, aby zaprzestać jakiegoś działania, gdy działa na naszą niekorzyść. Emocje są po to, aby nas nagradzać, np. gdy uda nam się pokonać barierę, której wcześniej nie umieliśmy pokonać. Pomagają nam w relacjach, określając jak się czujemy w danym towarzystwie, oraz czy ta relacja jest dla nas korzystna. Jak można się domyślić, emocje pomagają nas w podejmowaniu decyzji. Każdy z nas, przynajmniej raz w swoim życiu, podjął decyzję pod wpływem emocji.
Emocje są reakcją na zewnętrzny bodziec i są chwilowe, nigdy nie trwają wiecznie. Przekazują informację do mózgu na temat otoczenia, interakcji czy decyzji, które podejmujesz. Pozwalają Ci poznawać świat, a ten odbieramy inaczej, w zależności od odczuwanych w danym momencie emocji. Zdarzyło się wam, aby jedno miejsce, wyglądało zupełnie inaczej za drugim podejściem? Podczas gdy odczuwamy “negatywne” emocje miejsce, w którym przebywamy może być szare. Zaś gdy odczuwamy radość, ten sam obszar, wydaje nam się być piękny i jedyny w swoim rodzaju.
Emocje są naszą zdobyczą ewolucyjną. U naszych przodków, zanim rozwinęły się inne części mózgu, pełniły funkcje umożliwiające przetrwanie. Dlatego też odczuwamy strach podczas usłyszenia głośnego huku, albo gdy widzimy błysk (np. błyskawicy). Dostaliśmy to w spadku po naszych przodkach.
“Dobre i złe emocje” – czy można je kategoryzować?
Duża część ludzi uważa, że niektóre emocje są złe i niewłaściwe. Inni twierdzą, że okazywanie emocji jest oznaką słabości, a jedynym słusznym rozwiązaniem jest nieodczuwanie strachu, złości. Pokrótce – ograniczenie dostępu emocji, albo ich totalne odrzucenie.
Jednak emocji nie należy dzielić na te dobre i złe. Nie istnieje taki podział, a każda odczuwana przez nas emocja, ma na celu w przekazaniu nam informacji. Ostatecznie możemy podzielić emocje na przyjemne i nieprzyjemne w odczuciu. Dzieląc lub nie dzieląc na kategorie naszych emocji, jedno jest pewne – wszystkie są nam potrzebne. Wszystkie powinniśmy odczuwać, przyjmować i wyrażać. Ludzie, którzy tłumią w sobie emocje, albo starają się je odrzucić, mogą rozwinąć u siebie wiele problemów emocjonalnych. Doprowadzić może to również do wybuchu emocjonalnego, co może doprowadzić do niezrozumienia naszego zachowania przez otoczenie.
Nikt z nas nie lubi odczuwać tych mniej przyjemnych emocji, jak strach, złość czy zniechęcenie. Jednak nie wielu z nas zdaje sobie sprawę, że nawet takie emocje mogą mieć pozytywny wpływ na nasze życie. Bez tych emocji, a w szczególności bez strachu i złości nie przechodzilibyśmy życiowych przemian. Bowiem to właśnie te emocje najczęściej motywują nas do zmian i poprawy swojego bytu. Mimo że każda emocja może nam służyć w dobrym celu, wielu ludzi stara się unikać złych emocji. Pragną otaczać się tylko i wyłącznie tym, co pozytywne. Może to negatywnie wpływać na nasze życie. Skupianie się na unikaniu złych emocji, może doprowadzić do sytuacji, w której zapominamy o sobie, naszych marzeniach czy celach. Skupiamy się zaś na unikaniu konfliktów i unikaniu złych emocji za wszelką cenę.
Dlatego nie bójmy się emocji. Każda z nich jest nam potrzebna. Musimy zaś umieć je odczytywać i rozumieć. Pomoże nam w to lepszym rozumieniu świata i nas samych.
Jak radzić sobie z emocjami?
Odczuwanie emocji, tak jak pisaliśmy wcześniej, jest jak najbardziej normalne i jest to naturalna reakcja naszego organizmu na otaczający nas świat. Musimy pamiętać, że emocje są ponad człowiekiem i uruchamiają się samoistnie. Jednak emocje nie zawsze działają w zdrowy sposób. Mogą działać w sposób niewłaściwy i nieadekwatny do sytuacji. Dlatego warto nad sobą i swoimi emocjami pracować. Pozwoli nam to na lepsze zrozumienia nas samych i mieć kontrolę nad własnym życiem. Niewłaściwym działaniem naszych emocji może być ciągłe odczuwanie lęku. Może to świadczyć o zaburzeniach lękowych, których nie można traktować jako normalne odczuwanie emocji.
Ważne jest, aby próbować kontrolować trudne emocje i impulsywność z nimi związaną. Pomoże nam to w uniknięciu niepotrzebnych kłótni, sytuacji, czy podejmowania błędnych decyzji. Jak możemy nauczyć się kontrolować emocje? Oto kilka, sprawdzonych sposobów na radzenie sobie z trudnymi emocjami:
- Medytacja – Od dawna wiadomo, że technika medytacji pomaga nam w wyciszeniu i opanowaniu naszych myśli. Mimo że wymaga wielu ćwiczeń i systematyczności, to technika ta, pozwoli nam na lepsze poznanie siebie i swoich myśli, a co za tym idzie – do lepszej jakości naszego życia emocjonalnego.
- Rozmowa – Zwykła konwersacja z drugim człowiekiem, może pomóc nam przede wszystkim na nazwanie tego, co czujemy w danym momencie. To z kolei pomaga w zrozumieniu własnych reakcji.
- Pozytywne myślenie – Walka z negatywnymi myślami pomaga w kontrolowaniu emocji. Odnalezienie pozytywów w naszym życiu i większe skupienie się na nich, pomaga w znalezieniu harmonii i wewnętrznego spokoju.
- Prowadzenie dziennika emocji – Ta technika jest często stosowana przez terapeutów. Zapisywanie tego co czujemy i próba zrozumienia tych emocji, pomaga nam w lepszym poznaniu siebie i prowadzi do lepszego kontrolowania naszych reakcji.
Oczywiście musimy pamiętać, że nie ma idealnego rozwiązania na kontrolę emocji. Są nieodłączną częścią naszego życia i musimy zaakceptować fakt, że czasami nie będziemy mogli ich kontrolować. Poza tym ukrywanie emocji prowadzi do postrzegania nas jako nieautentycznych i mało wiarygodnych. Pomocne w okiełznaniu i wyładowaniu naszych emocji może być aktywność fizyczna. Udowodniono naukowo, że zdrowie fizyczne idzie w parze ze zdrowiem psychicznym, a co za tym idzie – lepszą kontrolą naszych emocji.
