Każdy marzy o inspirującej, ciekawej, kreatywnej, dobrze płatnej pracy, w której spotkamy wspaniałych ludzi, a każdy dzień jest prawdziwą przyjemnością. Wszyscy wiemy więc JAKA powinna być praca – lecz która tak naprawdę zapewni nam satysfakcję? Jak wybrać zawód, który cieszy? W którą stronę pójść, żeby poniedziałek nie był najgorszym dniem w tygodniu? Dylematy dotyczące wyboru kariery zawodowej zaczynają się już w szkole średniej, a nierzadko trwają podczas studiów czy nawet pierwszej podjętej pracy. Często niełatwo jest znaleźć kompromis między przyszłymi zarobkami, oczekiwaniami otoczenia, aktualną sytuacją prywatną oraz własnymi zainteresowaniami. Problemem bywa brak odpowiedzi na pytania: Jaki zawód do mnie pasuje? W czym sprawdzę się przyszłości? Co może mnie zainteresować?
Najefektywniejszy sposób wyboru ścieżki zawodowej to psychologiczne doradztwo zawodowe. Psycholog oraz przeprowadzane pod jego kierunkiem testy są w stanie pomóc w wyborze i zaplanować karierę zawodową. Co prawda nie ma wiarygodnego „testu na zawód”, ale umiejętne połączenie dwóch lub trzech kwestionariuszu daje bardzo dobre efekty. Takie konsultacje obejmują zwykle dwa spotkania z psychologiem-doradcą. Pierwsze spotkanie ukierunkowane jest na zbieranie informacji. Klient rozwiązuje zaproponowane testy psychologiczne – są to profesjonalne narzędzia psychometryczne spełniające wszelkie normy. Zazwyczaj używa się:
- testu inteligencji – inteligencja jest ważnym czynnikiem, kiedy wybieramy kierunek studiów lub próbujemy zaplanować ścieżkę zawodową. Nie chodzi tu jedynie o rozumowanie logiczno-matematyczne – testy badają również werbalny i społeczny wymiar inteligencji. Dzięki temu klient otrzymuje nie tylko „suchy” wynik liczbowy, ale jest w stanie zobaczyć, w której sekcji odnosi lepsze wyniki i którą uznał za najprzyjemniejszą.
- testu osobowości – to, w jaki sposób reagujemy na sytuacje ma ogromny wpływ na to, jak odnajdziemy się w przyszłej pracy. Testy osobowości pomogą określić między innymi poziom naszej sumienności, neurotyczności czy otwartości na nowe doznania. Wynik służy doprecyzowaniu, jakie są nasze wewnętrzne predyspozycje i umiejętności.
- testów preferencji zawodowych – czas na konkret. Jakie predyspozycje są dla Ciebie najważniejsze i w jakich czujesz się najlepiej? Testy badają kompetencje takie jak (na przykład): językowe, matematyczne, opiekuńcze, kierownicze.
Oprócz testów przeprowadzany jest swobodny wywiad, na którym klient opowiada o swoich mocnych i słabych stronach, ulubionych zajęciach czy postrzegania siebie.
Drugie spotkanie to omówienie wyników. W takim spotkaniu mogą wziąć udział rodzice lub opiekunowie młodego klienta. Wraz z psychologiem klient szuka rozwiązań, wymienia spostrzeżenia i pomaga w interpretacji wyników testów. Taka dyskusja dostarcza klientowi sporą dawkę informacji o sobie samym i o swoich umiejętnościach. Profesjonalnie przeprowadzone doradztwo zawodowe przybliży Ci, jaki zawód wybrać i jakie są Twoje predyspozycje zawodowe.
A jak nie psycholog to…
Możesz spróbować określić, jaki zawód do Ciebie pasuje nie wychodząc z domu. Spróbuj zastanowić się nad tym, jakie informacje już posiadasz. Pierwszym krokiem jest zrozumienie, kim jesteś i czego chcesz – zarówno od pracy, jak i życia. Niezależnie od tego, czy jesteś w połowie kariery zawodowej, czy nadal w trakcie studiów, rozważ swoje zainteresowania, umiejętności, wartości i cechy. Oto kilka kluczowych pytań, które możesz sobie zadać (najlepiej wypisać, a następnie skonsultować z bliską Ci osobą), aby pomóc w podjęciu decyzji o kolejnych krokach.
• W czym jestem/byłem dobry?
• Co lubię robić w wolnym czasie?
• Jakie są moje dotychczasowe osiągnięcia?
• Jakie są Twoje wartości? Czego oczekujesz po przyszłym miejscu pracy?
• Czy wolisz pracować samodzielnie czy w grupie?
• Czy zależy mi na wysokich zarobkach?
• Czy chcesz pracę, która pozwoli ci na pewną ilość wolnego czasu, abyś mógł nadal brać udział w innych zajęciach?
• Czy podoba ci się kierowanie, udzielanie rad lub zachęcanie ludzi do pomocy?
• Jakie widzisz przeszkody lub wyzwania, które mogą stanąć na drodze Twojego wymarzonego zawodu?
Następnie zastanów się, jakie zawody przychodzą Ci do głowy. Poczytaj opisy zawodów w internecie. Możesz myśleć, że wiesz coś o konkretnej karierze, ale jeśli nie masz osobistych doświadczeń lub wcześniejszych badań, prawdopodobnie nie masz wystarczających informacji, aby zdecydować, czy byłbyś zadowolony z codziennej pracy w tym zawodzie. Po zawężeniu listy do kilku wyborów dokonaj bardziej dogłębnych badań. Spróbuj wyszukać i porozmawiać z osobami związanymi z zawodami, które poważnie rozważasz. Mają doświadczenie, które może pomóc ci podjąć bardziej świadomą decyzję.
Jeżeli odnajdziesz interesujący Cię pomysł zastanów się, jak zaplanować kroki, które musisz wykonać, aby wprowadzić swój plan w życie.
Wykorzystaj wszystko, czego dowiedziałeś się o swoich umiejętnościach, zainteresowaniach i wartościach wraz ze zgromadzonymi informacjami o świecie wybranego zawodu, aby stworzyć swój plan. Zadaj sobie pytania:
- Jakie działania / kroki pomogą mi osiągnąć moje cele zawodowe, szkoleniowe i zawodowe?
- Gdzie mogę uzyskać pomoc?
- Kto mnie wesprze?
Wybór zawodu to coś, co zawsze możesz naprawić lub zmodyfikować w trakcie swojego życia – nigdy nie jest późno na zmiany. Nie wyklucza to jednak faktu, że jest to decyzja niezwykle ważna i warto podejść do niej z zaangażowaniem – zwłaszcza, jak nie jesteś przekonany, którą ścieżkę wybrać.
Zastanawiając się nad wyborem przyszłego zawodu unikaj następujących zachowań:
- Nie podążaj ślepo za zdaniem innych (rodziców, partnera, przyjaciół). Jeśli mają inne zdanie na temat Twojego wyboru, postaraj się przedyskutować Twój punkt widzenia – to TY podejmujesz decyzję i musisz odnaleźć się w środowisku pracy.
- Wysoka pensja jest ważna, ale jej wielkość nie jest tak naprawdę prognostykiem satysfakcji z pracy. Innymi słowy, możesz zrobić sześć liczb, ale jeśli nie znosisz tego, co robisz, trudno będzie ci cieszyć się owocami swojej pracy. Poszukaj równowagi między zarabianiem wystarczającej ilości pieniędzy, aby utrzymać siebie i pracą, w której się spełniasz.
- Weź pod uwagę to, kim jesteś – w innym przypadku istnieje duża szansa, że skończysz w zawodzie, który jest dla ciebie nieodpowiedni.
Doradztwem Zawodowym w Strefie Myśli zajmuje się Piotr Goc, psycholog, psychoterapeuta, trener. Oprócz wieloletniego doświadczenia w psychoterapii i pomocy psychologicznej, posiada również bogate doświadczenie z obszaru Zarządzania Zasobami Ludzkimi, tworzenia i prowadzenia szkoleń. Zapisz się na wizytę!
